Market Segment là một thuật ngữ khá quen thuộc trong lĩnh vực Marketing. Tuy nhiên, vẫn có nhiều người chưa hiểu rõ về khái niệm, vai trò và lợi ích của Market Segment là gì? Sau đây hãy cùng IMTA hiểu rõ hơn qua bài viết dưới đây để có ngay câu trả lời nhé!
1. Market Segment là gì?
Market Segment (Phân khúc thị trường) là kết quả của quá trình phân đoạn thị trường hoặc phân khúc thị trường, dùng để chỉ những đối tượng có điểm chung về (độ tuổi, giới tính, sở thích, thu nhập hoặc hành vi mua hàng,…). Họ được tập hợp thành một nhóm với nhau tạo thành các “tập hợp con” trong một thị trường lớn cho mục đích tiếp thị.
Sau đó, doanh nghiệp tiếp tục chia phân khúc thị trường mà mình nhắm đến thành các phân khúc khách hàng khác nhau. Tùy theo từng phân khúc mà doanh nghiệp sẽ có những chiến lược tiếp thị riêng để phát triển thị trường mục tiêu của mình.
Có 3 tiêu chí để doanh nghiệp phân đoạn thị trường mục tiêu là:
- Nhóm khách hàng có sự đồng nhất về nhu cầu.
- Giữa các nhóm có sự khác biệt cụ thể.
- Các đối tượng chung nhóm có những hành vi, phản ứng tương đồng nhau, dễ quan sát và dễ đoán được.
2. Market Segmentation là gì?
Market Segmentation là quá trình phân chia thị trường mục tiêu thành các phân khúc khách hàng thành các nhóm nhỏ hơn, có chung đặc điểm về tuổi tác, tính cách, hành vi, tâm lý, sở thích, vị trí địa lý,… Để hiểu rõ hơn về đặc điểm, lối sống, nhu cầu và mong muốn của từng nhóm khách hàng mục tiêu. Qua đó, giúp doanh nghiệp dễ dàng quản lý các mối quan hệ giữa họ và các nhóm khách hàng khác nhau.
Ngoài ra, Market Segmentation còn giúp doanh nghiệp tối ưu hóa các thông điệp truyền tải và tạo ra chiến lược Marketing phù hợp cho từng nhóm để đạt hiệu quả tốt nhất.
3. Lợi ích của Market Segmentation
Nếu doanh nghiệp không phân khúc thị trường thì cũng không sao, nhưng cuối cùng bạn sẽ cảm thấy mông lung vì không biết mình sẽ phục vụ cho ai và với sản phẩm nào. Vì vậy, việc xác định Market Segment sẽ giúp bạn tiếp cận khách hàng mục tiêu của mình hiệu quả hơn, cung cấp các sản phẩm phù hợp nhất với họ. Đăc biệt là trong thời đại mà khách hàng đề cao tính cá nhân hóa như ngày nay.
Một số lợi ích khác mà phân khúc thị trường có:
- Giúp bạn hiểu rõ về khách hàng và điều chỉnh nội dung tiếp thị phù hợp với nhu cầu và khó khăn của riêng họ.
- Tạo ra các chiến dịch Marketing mang tính cá nhân hóa để tăng tỷ lệ chuyển đổi.
- Cải thiện dịch vụ CSKH thông qua những khó khăn của các nhóm khách hàng gặp phải.
- Tăng mức độ trung thành bằng các dịch vụ cung cấp sau bán phù hợp.
- Xác định các nhóm khách hàng chất lượng nhất và làm việc với đội sales để phát triển kế hoạch chinh phục họ.
5. Các loại Market Segmentation phổ biến
Có 4 dạng phân khúc thị trường phổ biến nhất, bao gồm:
5.1 Demographic Segmentation (Phân khúc nhân khẩu học)
Phân khúc nhân khẩu học sẽ dựa trên các đặc điểm về: Độ tuổi, giới tính, thu nhập, nghề nghiệp, trình độ, tôn giáo,… của khách hàng. Đây là phương pháp hiệu quả được nhiều doanh nghiệp hiện nay áp dụng vì dữ liệu thu thập được rất đáng tin cậy.
Ví dụ: Các doanh nghiệp kinh doanh mặt hàng thực phẩm chức năng có thể phân khúc thị trường dựa trên độ tuổi, thu nhập,… của người tiêu dùng để phát triển các sản phẩm phù hợp nhất với người vị thành niên, người trung niên và người cao tuổi. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp đáp ứng nhu cầu khách hàng tốt hơn và tăng doanh thu hiệu quả.
5.2 Psychographic Segmentation (Phân khúc tâm lý học)
Đúng với cái tên của nó, chúng ta cần phân loại khách hàng dựa trên các yếu tố: Tính cách, sở thích, thói quen tiêu dùng hàng ngày, thái độ, phong cách sống, động lực, niềm tin nhận thức và ý thức,… Phân khúc tâm lý thường được dựa trên tầng lớp kinh tế xã hội (theo bảng bên dưới) để phân đoạn dễ hơn:
Tầng lớp xã hội | Địa vị xã hội | Nghề nghiệp |
A | Tầng lớp thượng lưu | Lãnh đạo, quản trị, doanh nhân. |
B | Tầng lớp trung lưu | Trung cấp quản lý, chuyên viên cấp cao, hành chính chuyên môn cao. |
C1 | Tầng lớp trung lưu thấp | Hành chính, giám sát, văn thư, buôn bán – dịch vụ, chuyên viên cấp cao hoặc quản lý cấp cơ sở. |
C2 | Tầng lớp công nhân lành nghề | Lao động có tay nghề, có chuyên môn. |
D | Tầng lớp lao động | Lao động giản đơn không có tay nghề, tiểu thủ công nghiệp, nông dân. |
E | Tầng lớp sinh kế | Nhân viên thời vụ, thất nghiệp. |
Đây là phương pháp xác định phân khúc thị trường hơi khó hơn so với nhân khẩu học. Bởi chúng mang tính chủ quan, không căn cứ vào dữ liệu mà cần yêu cầu phải nghiên cứu khám phá để thấu hiểu bên trong khách hàng.
5.3 Behavioral Segmentation (Phân khúc hành vi)
Phân khúc hành vi sẽ tập trung vào phân tích các yếu tố về: Thói quen mua hàng, thói quen chi tiêu, mua hàng theo tâm trạng người dùng, mức độ tương tác của khách hàng với thương hiệu. Phân khúc này sẽ yêu cầu doanh nghiệp đo lường và đánh giá từng hành vi của khách hàng khi tương tác với thương hiệu.
Ví dụ: So với thói quen mua sắm tại của hàng trực tiếp như trước đây, hiện nay người dùng lại có xu hướng mua sắm online nhiều hơn. Chính vì thế, các doanh nghiệp đã định hướng phát triển sản phẩm/dịch vụ của mình trên các nền tảng: Website, Social media, E-commerce. Họ cũng nghiên cứu hành vi khách hàng khi sử dụng internet để tiếp thị, thu thập dữ liệu người dùng từ các khảo sát, các ý kiến đóng góp của khách hàng dành cho thương hiệu.
5.4 Geographic Segmentation (Phân khúc theo vị trí địa lý)
Đối với phân khúc theo vị trí địa lý, doanh nghiệp thường dựa vào các đặc điểm địa lý, chẳng hạn về: Khu vực miền núi, đồng bằng, thành thị, nông thôn,… Nếu doanh nghiệp hoạt động ngoài thị trường quốc tế, họ sẽ phân khúc theo khu vực hoặc châu lục.
Thông thường, dân số của một khu vực sẽ có các đặc điểm tương đồng nhau nên việc nghiên cứu thị trường theo địa lý sẽ đơn giản hơn.
Ví dụ: Một brand thời trang A triển khai chiến lược Marketing và nghiên cứu phân khúc thị trường của mình theo địa lý và khu vực. Để xác định được đâu là nơi có tiềm năng phát triển nhất. Họ nhận thấy, trang phục và phong cách ăn mặc ở phía Bắc khác với phía Nam. Trong đó, yếu tố thời tiết cũng là một phần nguyên nhân của sự khác biệt này.
6. Cách xây dựng chiến lược phân khúc thị trường
Để chiến lược Marketing mang tính cá nhân hóa hiệu quả, bạn có thể phân chia đối tượng mục tiêu và đáp ứng nhu cầu của họ qua các bước sau:
6.1 Xác định thị trường mục tiêu
Đầu tiên, bạn hãy xác định thị trường mà doanh nghiệp quan tâm. Phác thảo các đặc điểm rõ ràng của thị trường mục tiêu. Doanh nghiệp đừng tham vọng xác định thị trường quá rộng mà thay vào đó, hãy tập trung vào đặc điểm cụ thể của đối tượng. Bằng cách trả lời các câu hỏi sau:
- Mục tiêu kinh doanh của bạn là gì?
- Khách hàng có nhu cầu về sản phẩm/dịch vụ của bạn không?
- Quy mô kinh doanh lớn hay nhỏ? Có phải thị trường ngách không?
- Định vị thương hiệu của bạn đang ở đâu trên thị trường hiện tại?
>> Đọc thêm: Khi nào doanh nghiệp nên triển khai chiến lược Marketing hay Branding?
6.2 Chọn phân khúc thị trường
Phân khúc thị trường là các yếu tố để doanh nghiệp căn cứ vào và chia nhỏ thành các phân khúc khách hàng nhỏ hơn, dựa trên các đặc điểm chung của họ. Tùy vào loại sản phẩm mà bạn muốn giới thiệu cho thị trường, có thể chọn ra 1 loại phân khúc chính trong 4 tiêu chí phân khúc (ở mục 5).
Để lựa chọn phân khúc thị trường chính xác và hiệu quả, doanh nghiệp cần để mắt tới 2 điều sau:
- Thứ nhất: Nếu bạn chọn thị trường quá rộng lớn, nhưng khách hàng ngày càng có sự phân hóa về nhu cầu, sở thích, thu nhập, thói quen mua – bán theo lối sống,…Thì một sản phẩm không thể nào đáp ứng toàn bộ khách hàng trên thị trường.
- Thứ hai: Mỗi doanh nghiệp cần chọn 1 phần thị trường mà mình có thể phục vụ tốt nhất và tạo ra nhiều lợi nhuận cho doanh nghiệp nhất, nhờ vào phân khúc thị trường của riêng mình. Việc tập trung đều cho các phân mảnh sẽ dẫn đến việc không khai thác triệt để các ngách tiềm năng của phân khúc đó, mà còn phải cạnh tranh với nhiều đối thủ cùng một lúc.
6.3 Hiểu rõ từng phân khúc thị trường
Sau khi chọn ra phân khúc thị trường có tiềm năng, bạn có thể tạo các bài khảo sát, tiến hành nghiên cứu sơ bộ thông qua thảo luận, thăm dò ý kiến. Sử dụng 2 phương pháp trả lời định lượng (đánh dấu câu trả lời có sẵn) và định tính (trả lời câu hỏi có tính chất mở bằng văn bản) để hiểu rõ từng phân khúc khách hàng.
6.4 Đánh giá phân khúc khách hàng
Sau khi đã xác định được các phân khúc tiềm năng có mức độ hấp dẫn với doanh nghiệp. Tiếp tục đi đến bước chọn ra phân khúc phù hợp nhất để doanh nghiệp nhắm đến.
Bạn có thể đánh giá mỗi phân khúc thị trường qua các tiêu chí sau:
- Phân khúc khách hàng đủ lớn để doanh nghiệp có thể tiếp cận và khai thác tiềm năng.
- Có nhu cầu và đủ khả năng chi trả cho sản phẩm/dịch vụ của doanh nghiệp.
- Có thể tiếp cận qua các phương thức Marketing của doanh nghiệp.
>> Đọc thêm: Cách xây dựng chiến lược Digital Marketing hiệu quả cho doanh nghiệp.
6.5 Chọn thị trường mục tiêu
Sau khi đánh giá xong các phân khúc khách hàng khác nhau, bạn có thể chọn ra phân khúc phù hợp với bạn nhất. Đây là bước quan trọng nhất của quá trình Market Segmentation, bởi phân khúc khách hàng bạn chọn sẽ định hình tất cả các chiến lược Marketing và chiến lược định vị sản phẩm của thương hiệu về sau.
6. Các lưu ý khi thực hiện Market Segmentation
Kết quả Market Segment cần tránh các yếu tố sau để đạt hiệu quả tối ưu nhất:
6.1 Chọn các phân đoạn quá nhỏ
Nếu doanh nghiệp chọn phân khúc thị trường quá nhỏ sẽ dẫn đến số lượng khách tiềm năng bị hạn chế. Điều này sẽ gây ảnh hưởng đến khả năng tăng trưởng doanh số cũng như lợi nhuận của công ty.
Hơn nữa, chi phí để tiếp thị, quảng cáo cũng rất đắt đỏ khi chọn phân khúc thị trường quá nhỏ. Bởi, doanh nghiệp sẽ phải tiếp cận khách hàng với số lượng hạn chế, dẫn đến tỷ lệ chi phí để tiếp cận trên mỗi khách hàng sẽ tăng lên.
6.2 Tập trung quá mức vào 1 phân khúc
Mặc dù tập trung vào một phân khúc có thể nâng cao lợi thế cạnh tranh và chuyên môn hóa cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, nếu thị trường này có dấu hiệu suy giảm hoặc nhu cầu của họ thay đổi, doanh nghiệp sẽ phải đối mặt với các tác động tiêu cực cho sự tồn tại của doanh nghiệp.
6.3 Không cập nhật thay đổi trong thị trường
Như đã đề cập, nhu cầu khách hàng có thể bị thay đổi theo thời gian. Nếu không cập nhật các đặc điểm của phân khúc khách hàng sẽ khiến doanh nghiệp không đáp ứng nhu cầu khách hàng kịp thời nên rất khó cạnh tranh trên thị trường.
6.4 Không tinh chỉnh sản phẩm/dịch vụ
Việc không tinh chỉnh sản phẩm/dịch vụ phù hợp cho từng phân khúc thị trường, doanh nghiệp sẽ khó đáp ứng đúng nhu cầu và mong muốn của khách hàng.
Dễ thấy được lỗi phổ biến của trường hợp này là một chiến lược Marketing được áp dụng cho tất cả phân khúc khách hàng mà không có sự khác biệt cụ thể nào. Dẫn đến việc doanh nghiệp không tối ưu cách phục vụ tốt nhất cho từng phân khúc.
Kết luận
Market Segment được sử dụng rất phổ biến trong các chiến dịch Marketing, các mục tiêu kinh doanh khác nhau cho từng phân khúc khách hàng. Hy vọng qua bài viết mà IMTA chia sẻ, sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Market Segment là gì? Và các thông tin hữu ích về Market Segment.
Như bạn đã biết, việc chạy quảng cáo tốn rất nhiều chi phí nếu bạn không biết tối ưu và nhắm đúng vào phân khúc khách hàng phù hợp nhất với bạn. Vì vậy, đừng ngần ngại trang bị kiến thức cho mình ngay hôm nay với khóa học Digital Marketing của IMTA, khóa học sẽ cung cấp cho bạn các kiến thức về tối ưu chi phí quảng cáo trên 2 nền tảng Facebook và Google bằng cách nhắm đúng phân khúc khách hàng mục tiêu của riêng mình.
Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết! Đừng quên tham khảo thêm nhiều kiến thức Marketing hay ho tại IMTA nhé!